Derinin renginin lekeler şeklinde beyazlamasına vitiligo hastalığı denir. Doğru tedavi uygulandığında iyileşmesi mümkündür.

Vitiligo Nedir

Melanosit hücreleri deriye renk veren pigmentleri oluşturur. Melanositlerin zarara uğraması sonucunda pigmentler görevini yerine getirmezler. Bu nedenle yaralanmaya benzer vücutta beyaz lekeler oluşur. Lekelerin büyüklüğü değişkendir. Ayrıca süt kadar beyazdırlar. Bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla da melanosit hücreleri zarar görür veya kendini yok edebilir. Güneş ışınlarının zararı ve çeşitli hastalıklar vitiligo oluşumu tetikler. Genetik yatkınlıkta hastalığın oluşumunda rol oynar.

Vitiligo Belirtileri

Deride yanma hissiyle beyaz lekelerin oluşumu belirtiler arasındadır. Bazen vücudun her yerinde beyazlaşma gözükür. Hatta bölgedeki tüylerin renginin beyaza dönüştüğü görülür. Hastalık koyu tenli kişilerde daha dikkat çekici hal alır. Beyaz tenli kişilerde ise bronzlaşmaları sonucunda dikkat çeker. Hastalığın şekli kişiden kişiye göre değişkenlik gösterir. Bunun nedeni vücuttaki pigmentlerin salgılanmasıyla alakalıdır. Vücutta oluşan pigment kaybı sebebiyle hastalık bir süre durabilir. Belirli bir düzeye kadar ulaşıp ardından tekrar kayıp yaşanabilir. Derinin tamamının rengi değişse bile hastalık tekrar edebilir.

Vitiligoda Stresin Önemi

Hastaların deride yaşadığı lekelenme sonucunda strese kapılması ve uykusuzluk yaşaması hastalığın seyrinde artışa neden olabilir. Bu nedenle tedaviye başlarken mutlaka psikolog tarafından destek alınmalıdır.

Vitiligo Tedavisi

Vitiligo hastalığında teşhis çok önemlidir. Dermatolog wood ışığı tekniğiyle gözlem sonucunda tanıyı koyar. Eğer doktor gerekli görürse biyopsi alınabilir. Teşhiste en büyük etkenlerden biri kan sayımı ve hormon testleridir. Tedavideki amaç melanosit hücrelerinin çalışmasını sağlamaktır. Bu nedenle çeşitli ilaç ve kremler kullanılır. Fakat son zamanlarda lokal ultraviyole ışınları da tedavide kullanılır. B u ışık tedavisi kişinin lekeleri olduğu bölgeye uygulanır. Vücudun diğer bölümlerindeki etkileri azaltılmış olur. Bu tedavi süreci uzun sürebilir. En az 10 seans gereklidir. Hafta 2 ya da 3 kere uygulanıp kişi uygulama sonrası günlük rutinine devam edebilmektedir. Bunun yanısıra krem tedavisi uygulanmaktadır. Fakat yüz hassas bir bölge olduğu için dikkatli kullanılmalıdır. Vitiligo hastalarının güneşte durmamaları gerekir. Ya da mecbur kalınırsa mutlaka güneş kremi kullanılmalıdır. Hastaların güneş ışınlarına karşı savunma mekanizmaları zayıf olduğu için rahatsızlığın seyrinde artış görülür. Tedavide yüz bölgesi daha çabuk iyileşirken eller ve ayaklar daha geç iyileşir. Hastalık genital bölgede de oluşabilir.

Vitiligo Bitkisel Tedavi Yöntemleri

Çörek otu tohumunu oral yolla alınır. Aynı zamanda çörek otu yağıyla sirke karıştırılarak bölgeye uygulanır. Bergamot yağıyla zeytinyağı karıştırılarak her gece günde bir defa uygulanır. Folik asit, B12 ve C vitamini takviyesi hastalıkta düzelmelere yol açabileceği gözlenmiştir. D vitamini ve omega3 takviyesi kullanılmalıdır. Ayrıca kefir bağışıklığı kuvvetlendirir. Probiyotik olan kefir vitiligo hastalığında önemli rol oynar. Papaya meyvesi melanin hücrelerinde artışa neden olur. Meyveyi ezerek her gün bölgeye uygulanmalı ve günde bir bardak suyu tüketilmelidir. Kırmızı kilde bulunan bakır sayesinde pigimentlerde artış görülür. Kırmızı kile bir miktar zencefil katılır ve macun haline getirilir. Ardından bölgeye uygulanır. Zerdeçal zencefil kökü ve limon suyu karışımı yemeklerden önce iki kaşık içilmelidir. Su mercimeği bulunması güç bir bitkidir. Fakat vitiligo hastalığında etkilidir. Bu bitki rendelenir macun kıvamına getirilir ve her gün iki kere bir kaşık tüketilmesi önerilir. Zencefil kökü kan dolaşımını etkiler ve vitiligo hastalığında önerilmektedir. Hardal yağı, zencefil ve zerdeçal macun haline getirilir. Ardından bölgeye uygulanıp 20 dakika kadar bekletilir. Ayrıca buğday tohumu yağı bölgeye uygulanabilir. Arı poleni ve kivi ezilerek kahvaltıdan önce bir kaşık tüketilebilir.

Uzun, parlak ve güzel saçlar günümüze kadar gelen güzellik kıstaslarındandır. Harika saçlara sahip olmayı birçok kadın ister. Fakat birçok insan saçlarından şikâyet eder. Saçların uzamaması ya da geç uzaması en sık karşılaşılan saç sorunlarındandır. Saç uzatma konusunda birçok yöntem olduğu gibi hızlı uzamayan saçlar içinde birçok neden vardır.

Hızlı Uzamayan Saçlarda Genetik Nedenler

Saçların uzamamasında ki en önemli sebeplerden biride genetik olmasıdır. Kişinin anne ve babasının ailesinde saçların geç uzama sorunu varsa genetik bir neden olarak düşünülür. Tüm diğer genetik nedenli rahatsızlıklarda olduğu gibi sadece anne ya da baba değil birkaç nesil gerideki aile büyüklerinden de gelebilecek bir genetik neden olabilir.

Saç Uzatma ve Beslenme Alışkanlıkları

Fast food gıdalar, abur cubur alışkanlığı, yapılan şok diyetler, dengesiz ve sağlıksız beslenme şekli vücudun ve saçların ihtiyacı olan besinleri almasını engellemektedir. Beslenmede yapılan bu yanlışlar saç uzatma yöntemlerini de manipüle edecektir. Günlük beslenmede et, süt, yumurta gibi protein değeri yüksek besinlerin tüketilmesi gerekir. Böylece saçların uzaması için ihtiyaç duyulan protein değerleri sağlanmış olur. Saç sağlığı için, C vitamini, demir ve çinko alımı çok önemlidir.

Vitamin Eksikliği

Saç uzatma sizin için büyük bir problem haline gelmişse akla gelen ilk nedenlerden biriside vitamin eksikliğidir. Biotin, B12, protein gibi vitamin ve minerallerin eksik olması saç dökülmesinin ve uzamamasının başlıca nedenlerindendir. Eksik olan gıdalar doktor tarafından tespit edilip hap ya da beslenme ile vücuda takviyesi sağlanmalıdır.

Stres Ve Üzüntü

Stres ve üzüntü saçların uzamamasına neden olarak saçın dökülmesine yol açar. Bunun yanı sıra diğer bir çok fiziksel ve ruhsal rahatsızlıklarında ana kaynağı olarak gösterilmektedir.

Sigara Ve Alkol Kullanımı

Sigara ya da alkol vücuttaki organlara yeterince kan gitmesini engeller. Kan dolaşımı yavaşlayan vücutta saç derisi ve saç kökleri yeterince beslenmez. Saç uzaması durma noktasına gelir.

Yanlış Yıkama Tekniği

Saçların sık sık yıkanması saç derisindeki folekülleri yok ederek saçın dökülmesine ve geç uzamasına neden olabilir. Çok fazla şampuan kullanarak sıcak ve soğuk suyla yıkanan saçlarda da nem dengesi kaybolur. Nemini ve foleküllerini kaybeden saç uzamaz. Saçların 3-4 gün ara ile yıkanması tavsiye edilmektedir.

Saç uzatma ve Saç Derisi Enfeksiyonları

Saç derisindeki enfeksiyon, mantar ve egzama gibi sorunların olması saçların uzamasına engel olur. Bu gibi sağlık sorunlarının tespit edilip tedavisi yapılmalıdır.

Uykusuzluk Ve Yaşam Şartları

Düzensiz bir yaşam şekli ve uykusuzluk diğer vücut organlarına zarar verdiği gibi saçların uzamasına da engel olmaktadır. Uyku, tüm organların dinlenmek için ihtiyaç duyduğu süreçtir. Aynı zamanda uyku, vücuttaki tüm hücrelerin olduğu gibi saç derisindeki hücrelerin de yenilenmesini sağlar. Saçların uzaması için yeterli ve düzenli uyumak gerekir.

Saç Bakım Ürünleri

Çok sık kullanılan saç bakım ürünleri (jöle, sprey, saç bakım kremi gibi) gibi kimyasallar saç derisindeki gözenekleri tıkayarak uzamamasına neden olur. Bu yüzden saçlarda kullanılan bakım ürünleri doğal ve bitkisel ürünler olmalıdır. Bu yüzden saç uzatma konusundaki teknikleri değerlendirirken içeriklerinin doğal olduklarından emin olmalısınız

Saç Şekillendirici Aletler

Fön makinesi, maşa, saç düzleştirici ve saç şekillendirme aletleri saçları incelterek kırar ve uzamasını engeller. Ayrıca saç köküne verilen ısılar saç derisinde hasara yol açar.

 

Sık rastlanan kanser türlerinden olan cilt kanseri, son 30 yılın içinde %237’ lere varan oranla artış göstermiştir. Melanom cilt kanseri türü minimum görülen bir kanser türü olup aynı zamanda en tehlikeli çeşitidir. Bu kanser türü ölümlere yol açabilir.

Cilt Kanseri Tanımı Ve Oluşumu

Vücudun en büyük organı olan deri en büyük görevlerden birini üstlenerek vücudu dış etkenlere karşı korur. Aynı zamanda zararlı ışınlara karşı koruyup vücudun ısısını ve D vitamini tamamlamasına yardımcı olur. Ciltte oluşan kanser, malignant büyümesine denir. Derinin en üst tabakası olan epidermis, dermiş ve subkutis ile üç katmana ayrılır.

Epidermis

En ince tabaka olan epidermis derininin altını ve organları korumakla yükümlüdür. Melonama cilt kanserine dönüşen hücrelere denir. Bu hücreler cilde renk veren pigimentleri yönetmektedir. Melanin cildi güneşe karşı korur. Epidermis bu katmanlardan ince bir zar ile ayrılır bu da kanserin ilerlemesinin alt katmanlara doğru gelişimini sağlar.

Dermis

Derinin orta kısmına denir. Epidermise nazaran kalındır. Bu tabaka cilde elastiklik kazandırır, ter bezleri, damarlar ve sinirler bu katmanda yer almaktadır.

Subkutis

En alt katmana verilen addır. Yağ hücrelerini barındırır. Şok emici etsisiyle bilinir.

Melanom Kanseri

Derinin rengini veren melanosit hücrelerinde başlayan kansere denir. Bu tümör kahverengi ya da siyaha yakın renklerdedir. Nadir olarak pembe, sarı veya beyaz olarak da görülebilir. Bu kanser türü vücutta önceden var olarak ya da sonradan da ortaya çıkabilir. Benler üzerinde oluşabilen kanser saç deri ayak tabanı olmak üzere tüm cildi de sarabilir.

Erkeklerde genel olarak boyun ve sırt bölgesinde kadınlardaysa bacaklarda, boyunda ve yüzde görülür. Çok sık karşılaşılmamakla beraber gözde anal bölgede ve ağız bölgesinde oluşabilmektedir. Hızlı yayılan kanseri engellenmesi veya yok edilmesinde erken teşhis büyük önem taşır. Ne kadar erken fark edilirse tedavi edilmesi o kadar mümkün ve kolay olur.

Bazal Hücreli Karsinom Kanseri

Yaygın olan bir kanser türüdür. Düz sert, soluk renkte kolay kanayabilen kırmızı renge sahip bir kanser türüdür.

Skuamöz Hücreli Karnisom Türü

Yumru görünümüne sahip, sert pul pul, kabuklu yapıda olan kanser türüne denir. Deride kırmızı lekeler gözükebilmektedir.

Kanser Oluşturabilecek Faktörler

UV ışınları kansere sebep olabilmektedir. Bu ışın en çok güneşte bulunurlar. Işınlar DNA ya zarar vererek kanseri oluştururlar. Solaryumda UV ışınlarına sahiptirler. UVA ışınları hücrede yaşlanmaya nende olur ve DNA ya zarar vermektedirler.

Kırışıklıklara yol açan bu ışın kanserede davetiye çıkarmaktadır. UVB ışını DNA ya direk zarar veren ışındır, güneş yanıklarına da neden olmaktadır. Solaryum bronzlaşmak için kullanılsa da melanom cilt kanserini oldukça tetiklemektedir. Solaryum erken yaşlanmaya da neden olur. Vücutta bulunan benler genel olarak zararsızdırlar. Fakat vücudunda fazla sayıda büyük boyda ben olan kişilerde melanom cilt kanserinin görülme olasılığı daha fazladır. Doğumla meydana gelen benlerde melanom riski oluştururlar.

Kişinin açık tenli sarı saçları, çilleri ve renkli gözlü olması esmerlere nazaran daha çok risk taşımaktadır. Kanser genel olarak gençlerde gözükür. Aynı zamanda erkeklere nazaran kadınlarda daha sık gözükür. Sedef hastalığının tedavi yöntemi nedeniyle kansere yakalanma riski vardır. Kanser riskini oluşturan bir diğer neden genetik faktörlerdir.

Kişinin ailesinde herhangi birinin bu rahatsızlığı geçirmiş olması riski artırmaktadır. Kişide bulunan benin büyümesi renk değiştirmesi olağan dışıdır, mutlaka bir uzmana gösterilmelidir.

Kanser Belirtileri

Yaraların geç iyileşmesi, vücutta oluşan lekeler, şişlikler, kırmızılıklar, hassasiyet oluşumu, çeşitli ağrılar, kaşıntılar, bendeki değişiklikler, yumru görünümleri ciddi belirtiler arasındadır. Herhangi bir belirti görüldüğünde mutlaka doktor tarafından kontrol edilmelidir. Benli veya çilli kişilerin ayada iki kez olmak üzere düzenli sıklıklarla kontrole gitmesi gerekir.

Bu yazımızda sizlere; çocuklarda fiziksel görünüş nedir?, çocuklarda fiziksel görünüş önemi nedir? çocuklar nasıl beslenmelidir? gibi soruların cevaplarından bahsedeceğiz. Keyifli okumalar.

Çocuklarda Fiziksel Görünüş

İnsan vücudunu yapılarına göre tiplere ayırmaya çalışan psikologlar genel olarak üç tip ortaya çıkarmışlardır. Vücut tipi ile insanın kişiliği arasında bir bağıntı arama (tipoloji) çalışmaları da oldukça ilginçtir. Hem vücut tipinin kişiliğe etkisi hem de vücut yapısının eğitimde önemi yönünden bu üç vücut tipinin özelliklerini kısaca görelim.

Ektomorfik Görünüm

İnce ve zayıf kemikler, uzun ve ince kollar, küçük, dar düz göğüs, yuvarlak ve düşük omuzlar, uzun fakat çok ince el ve ayaklar, düz, kısa karın, ince bacaklar, uzun ince boyun, (S) şeklindeki belkemiği yüzünden kamburumsu duruş. Kaslar zayıftır, vücutta çok az yağ vardır, kemiklerin biçimi deriden görülebilir. Bu tipte olan öğrenciler çok kuvvet isteyen işleri yapamazlar.

Mezomtorfik Görünüm

Kuvvetli, kabaca, sert, sıkı bir vücut, uzun, düz, göğüs, kalın kaburga kemikleri, geniş omuzlar, büyükçe ve kaslı karın vardır. İnce ve düşük bel, genişçe kalça, kalın ve uzun boyun, kemikli yüz, orta boyda ve kaslı, güçlü kol ve bacaklar, bilekler kuvvetli ve kalın, orta uzunlukta ve kalın parmaklar, kalın deri.

Endomorfik Görünüm

Yumuşak, düz ve yuvarlak vücut, geniş, yuvarlak ve kalın karın ve göğüs, baş yuvarlak ve büyük, kalın ve kısa boyun, yuvarlak yüz, bacağın ve kolun üst kısımları (pazu ve baldır) geniş ve kalındır. Kısa kol ve bacaklar, küçük ve tombul el ve ayaklar, kısa ve şişkin parmaklar, kuvvetli kaslar, oldukça yağlı ve şişmanlamaya elverişli vücut. Bu tipte olan öğrenciler, boy uzunluğu gerektiren işleri ve sporları zorlukla yaparlar.

Bu tipler hem kadınlar hem de erkekler arasında görülmektedir. Ancak aynen bir tipe uyan vücut bulmak güçtür. Bu tiplerin karışımı olanlar çoğunlukta olduğu gibi, oldukça bunların dışında kalan displastik vücut tipine sahip olanlar da vardır.

Çocukların vücut tipine bakarak yetişkinlik çağında hangi tipte olacağını tahmin etmek mümkündür. Vücut tipinin büyüdükçe değişmesi hali nadirdir.

Vücut tipinin kalıtımla yakından ilgili olduğu bilinmektedir. Sağlık ve beslenmenin vücut tipine etkisi kalıtıma oranla ikinci planda kalmaktadır.

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) yaygın bir akciğer hastalığıdır. KOAH’a sahip olmak nefes almayı zorlaştırır. İki ana KOAH formu vardır. Bunlar mukus ile uzun süreli öksürüğü içeren kronik bronşit ve zaman içinde akciğerlere zarar veren amfizemdir.

KOAH Nedenleri

Sigara içmek KOAH’ın ana nedenidir. Bir kişi ne kadar çok sigara içerse, o kişinin KOAH’ı geliştirme olasılığı o kadar yüksektir. Ama bazı insanlar yıllarca sigara içmesine rağmen  hastalığa yakalanmamaktadır.

Nadir durumlarda, alfa-1 antitripsin adı verilen bir proteinden yoksun olan sigara içmeyenler, amfizemi geliştirebilirler.

• İşyerinde belirli gazlara veya dumanlara maruz kalma
• Ağır miktarda ikinci el duman ve kirliliğe maruz kalma
• Uygun havalandırma olmadan pişirme ateşinin sık kullanılması

KOAH Belirtileri

Semptomlar aşağıdakilerden herhangi birini içerebilir:

• Mukus ile veya mukus olmadan öksürük
• yorgunluk
• Birçok solunum yolu enfeksiyonları
• Hafif aktivite ile kötüleşen nefes darlığı
• Nefesini yakalamakta sorun
• Hırıltı

Semptomlar yavaş geliştiğinden, bazı insanlar KOAHı olduğunu hemen fark edemezler.

KOAH Testleri

Hastalık için en iyi test, spirometri adı verilen bir akciğer fonksiyon testidir . Bu, akciğer kapasitesini test eden küçük bir makineye olabildiğince sert üflemeyi içerir. Sonuçlar hemen kontrol edilebilir.

Akciğerleri dinlemek için bir stetoskop kullanarak da yardımcı olunur. Fakat bazen, bir kişi KOAH olduğunda bile akciğerler normal görünebilir.

X-ışınları ve CT taramaları gibi akciğerlerin görüntüleme testleri de yararlı olabilir. Bir röntgenle, bir kişinin KOAHı olduğunda bile akciğerler normal gösterebilir. BT taraması genellikle daha uygundur.  KOAH belirtilerini detaylı gösterir.

Bazen kandaki oksijen ve karbondioksit miktarını ölçmek için arteryel kan gazı denen bir kan testi de yapılabilir.

KOAH Tedavisi

Bu hastalık için tedavi yoktur. Ama semptomları hafifletmek ve hastalığın kötüleşmesini önlemek için yapabileceğiniz birçok şey vardır. Sigara içiyorsanız, şimdi bırakma zamanı. Bu akciğer hasarını yavaşlatmanın en iyi yolu budur.

Tedavisinde Kullanılanlar:

• Solunum yollarını açmaya yardımcı olmak için  ilaçlar
• Akciğer inflamasyonu azaltmak için  ilaçlar
• Hava yollarındaki şişmeyi azaltmak için antienflamatuar ilaçlar
• Bazı uzun süreli antibiyotikler

Şiddetli durumlarda veya parlama sırasında, aşağıdakileri almanız gerekebilir:

• Ağız yoluyla veya bir damar yoluyla steroidler (intravenöz olarak)
• Bronkodilatörler
• Oksijen terapisi
• Maske, BiPAPveya bir endotrakeal tüpün kullanılması yoluyla solumaya yardımcı olmak için bir makineden yardım alınması

Doktorunuz belirti sırasında antibiyotik reçete etmiş olabilir.

Kanınızda düşük oksijen seviyeniz varsa, evde oksijen tedavisine ihtiyacınız olabilir .

Pulmoner rehabilitasyon KOAHı iyileştirmez. Ama size farklı bir şekilde nefes almanızı öğretebilir, böylece daha aktif ve daha iyi hissedebilirsiniz.

KOAHın daha da kötüye gitmesini önlemek, akciğerlerinizi korumak ve sağlıklı kalmak için her gün bir şeyler yapabilirsiniz.

Gücü arttırmak için yürüyün

• Doktorunuza veya terapiste ne kadar yürüyeceğinizi sorun.
• Yürüme mesafenizi ve yürüyüş sürenizi yavaşça artırın.
• Yürürken nefes darlığı çekerseniz konuşmaktan kaçının.
• Nefes aldığınızda dudak solunumu kullanın, akciğerlerinizi bir sonraki nefesten önce boşaltın.

Evinizi kendinize daha kolay hale getirmek için yapabileceğiniz şeyler şunlardır:

• Çok soğuk hava veya çok sıcak havalardan kaçının
• Evinizde kimsenin sigara içmediğinden emin olun.
• Şömineyi kullanmamak ve diğer tahrişlerden kurtulmak suretiyle hava kirliliğini azaltın.
• Stresi ve ruh halinizi yönetin
• Sizin için öngörüldüğünde oksijen kullanın

Balık, kümes hayvanları ve yağsız etin yanı sıra meyve ve sebzeler de dahil olmak üzere sağlıklı yiyecekler yiyin. Kilonuzu yükseltmek zorsa, daha fazla kalori içeren yiyecekleri yemeyle ilgili bir hekim ile veya diyetisyen ile konuşun.

Olası Komplikasyonlar

KOAH nedeniyle farklı sağlık sorunlarınız da olabilir:

• Düzensiz kalp atışı ( aritmi)
• Solunum makinesi ve oksijen tedavisine bağımlılık
• Sağ kalp yetmezliği veya kor pulmonale( kronik akciğer hastalığına bağlı kalp şişmesi ve kalp yetmezliği )
• zatürree
• Pnömotoraks
• Şiddetli kilo kaybı ve yetersiz beslenme
• Kemiklerin incelmesi ( osteoporoz)
• Zayıflatma
• Artan kaygı

Bu yazımızda siz değerli okuyucularımıza; çocuklarda kasların gelişimi ve vücut gelişimi üzerine bilgiler derledik. Küçük kas gelişimi oyunları, bebeklerde kas gelişimi geriliği, çocuğun el kasları nasıl gelişir, büyük kas gelişimi oyunları, vb. birçok konu hakkında bilgilere bu yazıdan ulaşabilirsiniz.

Çocuklarda Kasların Gelişimi

Kemiklerin hareketini sağlayan kaslardır. Kaslar özel dokuların meydana getirdiği liflerin birleşmesinden meydana gelmiştir. Sinirler yoluyla gelen uyarıcılara göre uzayıp kısılarak organların hareket etmesini sağlarlar. Kasların bazıları bizim kontrolümüz altındadır, isteğimize uyarak kol, el, bacak ve benzeri organları hareket ettirirler. Bazı kaslar bizim kontrolümüzün dışındadır. Mide, kalp, ciğer ve benzeri organların kasları bağımsız sinir sisteminin emriyle çalışırlar.

Çocuğun doğumunda kasların ağırlığı vücut ağırlığına göre beşte bir ilâ dörtte bir arasındadır. Ergenlik çağında kasların ağırlığı bütün vücut ağırlığının üçte biri, yetişkinlik çağında ise beşte ikisi kadardır. Kasların büyümesi genel olarak vücudun büyümesine paralel olarak gitmektedir.

Yeni doğan çocuğun göz ve solunum kasları iyi gelişmiştir; kol kasları bacak kaslarına oranla oldukça ileridir. ilk çocukluk yıllarında büyük kaslar küçük kaslara oranla daha iyi çalışır. Bu yüzden çocuklar geniş ve büyük hareketleri yapmada, küçük ve ince hareketleri yapmadan daha beceriklidirler.

Kasların büyümesinde hem cinslerin arasında hem de her cinsin kendi arasında bireysel farklılıklar oldukça büyüktür. Çocuğun kendi gelişme biçimine göre kasların büyümesi de şekillenmektedir.

Çocuklarda Vücut Oranı

Doğuşta çocuğun başı, kolu, bacağı, gövdeli arasındaki büyüklük oranı yetişkinlikteki oranlarına bakarak çok farklıdır. Doğuşta başın uzunluğu toplam vücut uzunluğunun dörtte biri kadardır. Hâlbuki yetişkinlerde başın uzunluğu vücut uzunluğuna göre sekizde bir kadardır. Bacak uzunluğu bütün vücut uzunluğuna göre doğuşta üçte bir, yetişkinlikte ikide birdir.

Birinci yaşta çocuğun bacakları başa ve gövdesine göre daha hızlı bir büyüme içindedir. İki yaşına doğru bacakların uzunluğu bütün vücut uzunluğunun yüzde 34’dü, beşinci yaşa doğru yüzde 44’dü kadardır. Gövdenin boyu beş yaşına doğru, doğuştaki boyunun iki katma ulaşır.

Genel olarak ilk çocukluk çağında, bacakları gövdesine oranla kısa olanların yetişkinlikte de bacakları kısa; uzun olanların yetişkinlikte de uzun olmaktadır. Yine bel kemiğine oranla kolu ilk yaşlarda uzun olanların yetişkinlikte de uzun; kısa olanların yetişkinlikte de kısa olmaktadır.

Vücut oranında bireysel farklar oldukça büyüktür. Kızlarla erkekler arasında da farklılık vardır. Genel olarak kızların bacakları yaşıtları erkeklerin bacaklarına oranla daha kısa, karın boşluğu ve bel kemiği uzunluğu ise yaşıtları erkeklere oranla daha uzun olmaktadır.

Siz değerli okuyucularımıza bu yazımızda; alerji nedir?, alerji belirtileri nelerdir?, alerji çeşitleri nelerdir?, en çok görülen alerji türleri nelerdir? sorularının cevaplarından bahsedeceğiz. Keyifli okumalar.

Alerji Nedir

Alerji denen bozukluk, bazı özel maddelere karşı bir insanın fazla duyarlı olmasıdır; cilt kızarması, soluk alma güçlüğü, mide ve barsak bozuklukları va sinir krizleri gibi belirtilerle ortaya çıkar. Alerji konusu yüzyılımızın başından bu yana incelenmiştir; bunu denetlemek ve önlemek için neler yapılması gerektiği konusunda pek çok şey öğrenilmiştir.

Size alerjinin bu yönlerini anlatacağım.   İlkin, alerjinin nasıl oluştuğuna kısaca değinelim. Besin lerin kana geçmesi için, çeşitli değişimlere uğrana lan gerekir. Söz gelimi, proteinler amino asitlere dönüşür. Bununla birlikte Dr. Bret Rather, sindirilme miş proteinlerin de kan dolaşımına doğrudan doğru ya ince barsaktan ve de kalın barsaktan karıştığın ve ağız ile burun kanalından da emilebildiklerini göstermiştir. Bu emilme çok çabuk gerçekleşmektedir Alerjik bireyde antijen olarak karşılanan maddeler, solunum yoluyla da ciğerlere giderek buradan kan karışırlar.

Alerji Nasıl Oluşur

Antijen taşıyan bif madde kanda fazlaca birikirse bedende nasıl bir karşı koyma olur? Bedene uymayan bu madde kullanılamaz ve böbrek boşaltımıyla dışarı atılır ya da atılamaz. İnsan bedeni elbette bu maddeye karşı bir savaşçı hazırlayacaktır Yapabileceği en iyi şey de,   bu maddenin bir daha içeri girmemesi için bif sistem kurmaktır.

Hemen antikor denen maddeler yapılır.   Savaşçı antikorlar, sindirilmemiş proteinleri zararsız kılan hücrelerdir Antijenli maddenin ilk girişinden 10 gün kadar sonra kanda ilk antikorlar serbest olarak dolaşmaya başlar, yabancı maddeye karşı koyan savaşçının beden kısa zamanda hazırlamıştır.   Fakat yabancı madde miktarı çok ve antikor üretimi yetersiz olursa, bedende bazı belirli bölgelerdeki hücrelere yapışırlar.

Bu olaydan sonra, aynı yabancı madde daha çok miktarda bedene etki ederse, hücrelere yapışık antikorlara ulaşıncaya kadar yok edilemez ve «şok» denen olaya yol açarlar ve alerjik olay oluşur. Bu durum, antikorların hangi hücrelere yapıştığına ve deri, mide, barsak sistemlerini, bronşları, sinir sistemini nasıl etkilediğine göre değişik alerjik olaylar görülür.

İyi ki alerjik olaylar toplumda çok az insanda görülür. (Binde iki kişi) Sindirilmemiş proteinler ve bazı maddeler, seyrek olarak kana saldırır; bedenin antikor üreterek karşı koymasına gerekli zamanı sağlamış olurlar. Bazı durumlarda proteinin kana etkisi çok az olur ve çok kısa zamanda kana karışırlar; beden, savunmasını hazırlayamaz ve bu kişiler alerjik insanlardır.

Alerji Nedenleri

Sindirim sistemi tam sağlığına kavuşmamışken bir hastanın iyileşme devresinde, aşırı besin yemek yada mevsimsiz bazı proteinli besinlerin çiğ yenmesi nedeniyle «duyarlık» meydana gelebilir. Bir oturuşta fazla yememek ve proteinli besinleri iyice çiğnemek gerekir. Alerjiye yol açtığı öne sürülerek kötü tanıtılan besinlerden biri de süttür. Çiğ süt yerine, yoğurt ve ayran gibi mayalanmış sütleri öğütlemesinin bir nedeni de budur. Yoğurt, ayran ve peynirdeki, süt şekerinden oluşan laktik asit, süt proteinini daha kolay sindirilir bir duruma sokar.

Ve de yoğurt ile peynir proteini, midede yumuşak ve süngerimsi pıhtılar meydana getirmekle mide salgısının etki etmesini kolaylaştırıcı geniş bir etki alanı oluşturur. Çiğ ya da pastörize sütler ise midede sert pıhtılar oluşturur ve salgının tüm proteinlere sızması zorlaşır. Tahıl proteinleri de bu açıdan sindirimi zor proteinlerdir, fakat iyi bir pişirme ile özümsenmeleri kolaylaştırılır.

Sindirilmiş besinlerin kana karışmasını önleyici korunma yollarından birkaçı: Sindirim kanalında fermentlerce proteinlerin amino asitlere parçalanması, sindirilmemiş besinlerin barsak çeperinden geçemeyişi, pişme sırasında proteinlerin pıhtılaşması vb… Bu doğal işlemlerin en uygun şekilde gerçekleşmesi için «dinçleştirici özel beslenme» ye gerek vardır. Sindirim salgıları ve organların sağlıklı olması için gerekli protein, vitamin ve madenlerin, iyi bir beslenmeyle alınmasına çalışılmalıdır.

Sindirilmemiş proteinler kana karıştıktan sonra bunlara ikinci bir karşı koyma başlar: Hassas hücrelere proteinleri yaklaştırmayan özel antikorlarla karşılaşabilir ya da-enzimler tarafından parçalanabilir. Böbrekler yoluyla dışarı da atılabilir. Bu işlemlerin en iyi gerçekleşmesi için yine «vital diet: hayat veren özel beslenme» gereklidir.

Yeni Doğan Bebeklerde Durum

Yeni doğmuş bir bebeğin besinlere duyarlı olmayacak şekilde dünyaya getirilmesi ve bu esenliğini koruması için her çeşit olanak sağlanmalıdır. Gebelik sırasında annenin proteine gereği vardır ve çoğu kez proteinli besinlere «aş verir», yeme isteği uyanır. Bu istek üzerinde durulmalıdır. Et ve proteinli tahıllar, çok iyi pişirilerek yenmelidir.

Kolay sindirilebilen işlenmiş sütleri, ayran, yoğurt ve peynirleri seçmek, ve bir yemekte çok protein almamak gerekir. Doğum doktorunun öğütlerine uymak ve beslenmeyi onunla birlikte düzenlemek iyi olur. Bebek doğduktan sonra da çocuk doktorunun öğütlerine uymak yararlıdır. Çocuk doktorunun en çok ilgilendiği konu, bebeğin beslenmesi konusudur.

Bütün çabanıza rağmen alerjik durumlarla karşılaşıyor yada böyle bir derdi yıllardır çekiyor da nedenini bilmiyorsanız, bulabileceğiniz en iyi alerji uzmanı doktora gidiniz, ve sizde alerji yaratan maddeyi bulmasını sağlayınız. Bundan sonra sizin için iki yol açılmıştır. Birincisi, alerjen besini yememektir. Sizi kurtarabilecek ikinci yol ise, “eğer yemeniz gerekiyorsa” bu alerjen besinlerden her gün çok az miktarda yemeye çalışınız;

ilkin çok küçük bir parça yiyerek başlayınız ve bu ölçüde bir süre devam ediniz. Sonra çok az miktarda ve uzun sürede, uygun aralıklarla bu alerjen besinden yemeyi artırmakla, bağışıklık kazanmaya çalışınız. Birçok ıılerjik insan bu yolu izleyerek iyi sonuç almıştır. Duyarlığı iyileştirmek için kısa sürede etkili yöntemler de vardır, fakat bu ölçüde güvenilir yöntem değildirler. Denemeye değer oluşları da herkes için özel bir konudur.

Yeni araştırmalar, özellikle büyüklerde alerji görülmesi yanında genel sağlıklarının da bozuk olduğunu ortaya çıkardı. Vital diyet, ya da esenlik kazandıran özel beslenmenin önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Bu soy özel beslenmenin sürekli ya da geçici uygulayıcıları, birçok hastalığa kolay kolay yakalanmıyorlar.

Bedende etkileri çok önemli olan iç salgı bezlerinin gerekli besin cevherlerini bulması, bizim için büyük önem taşımaktadır. Besinler ve salgı bezlerimiz konusunda yaptığımız derlemeyi sizlerle paylaşıyoruz.

Besinler ve Salgı Bezlerimiz

Tiroidler, metabolizma hızı üzerinde doğrudan doğruya etkilidirler. Tiroidlerin fazla çalışmaları, metabolizmayı yükseltir, az salgı çıkarmaları ise iç olayları yavaşlatır. Bu durum da B vitaminleri ihtiyacını etkiler. Deney hayvanlarında oluşturulan hipertirodizm yani tiroidlerin fazla çalışması, kilo kaybına, karaciğer bozukluğuna, cinsiyetle ilgili dengenin bozulmasına, kalp-damar sisteminde düzensizliklere ve karaciğer glikojeni düşmesine yol açar.

Dr. B. H. Ershoff, Dr. Hersberg, Dr. V. A. Dili, Dr. R. Overman, Dr. M. S. Biskind ve diğerlerine göre bu belirtiler, karaciğerde depolanan B vitaminlerinin kullanılması yada bira mayası yenmesiyle önlenebilir. Bazı egzoftalmik guatr durumlarında B-1 alınması iyi sonuçlar doğurmuştur.

Sonuç olarak şunu diyebiliriz ki, birçok aşırı tiroid çalışması, beslenme bozukluğundan ileri gelmektedir ve ola ki metabolizma hızının yükselmesiyle de belirtiler artmaktadır. Dr. Roger S. Williams ve arkadaşları bunu şu şekilde anlatmaktadırlar: «Tiroid ve öbür salgı bezlerinin, vitamin metabolizması üzerinde ve özellikle emilim ve boşaltım bölgelerinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Bu açıdan düşünülürse, sindirim hormonu denebilecek tiroksinin önemsenmesi gerekir, fakat bu alanda çok az çalışma yapılmıştır.»

Böbrek Üstü Bezleri

Şu gerçek önemlidir: Vitamin, maden ve protein gibi maddeleri yeterince taşıyan düzenli bir beslenme, bizim için tek koruyucudur. Beslenmemizi doğal besinlerle düzenlersek, bilimin açıklayamadıkları konularda da bir eksiklikle karşılaşmayız.

Hayvanlarda B-5 eksik olduğu zaman, böbrek üstü bezlerinin dış kabuğunda karakteristik bir değişme yada yeterince görevini yapamayış ortaya çıkıyor. Bu değişikliğin saç beyazlaşmasıyla ilgili olduğu sanılmaktadır; çünkü,   bu hayvanların bozuk adrenalleri alındığı zaman kıl beyazlaşması önlenmekte yada durmaktadır.

Ve bu salgı bezleri çıkarıldıktan sonra hayvanlara,   salgı bezinin bir hormonu olan desoxycortisone  verilirse,  kıllar  beyazlaşmaktadır. Bu nedenle, B-5 eksikliğinin böbreküstü bezi çalışmasına,   yavaşlatıcı mı hızlandırıcı mı etki yaptığı konusunda kesin bir yargıya varılmamıştır. Buna rağmen bir nokta açıkça bilinir: B-5 vitamini azlığı, böbreküstü bezlerini ters yönde etkilemektedir. Ve dezoksikortizon,   saç rengini etkileyen ana boya maddesi olan melanin ve B-5 vitamini arasında yapı bakımından yakın bir ilişki bulunması ilginçtir. Vitamin ve hormon arasında bir bağlantının olduğu konusundaki ilk buluştur bu.

Su ve Tuz

Su ve tuz dengesizliği gibi B-5 eksikliğinin belirtileri de, böbreküstü bezlerinin bozuk çalışmaları sonucu olabilir.   Aynı zamanda, adrenal dış zarlarının ürettiği anormal steroidlerin kanser ve bazı akıl hastalıkları yarattığına inanmak için de nedenler vardır. Bugünkü bilgimizin ışığında, ancak doğal besinlerden bol vitamin alarak, sağlıklı saçlara kavuşabiliriz.

«İki çorba kaşığı gelen 10 gr. Hauser bira mayasında 0.8 mg. B-5 bulunur ki, bilinen besinlerin en zengini sayılıyordu. Oysa, bir çay kaşığı çiçektozunda 27.6 mg. B-5 bulundu. B-5 vitamini günde en az 10 mg. ve en iyisi 20-30 mg. alınmalıdır. Yürek, ciğer ve yumurta sarısı da, günlük ihtiyacın bir kısmını karşılar. E.E.»

A ve E vitaminlerinin, cinsiyetle ilgili olaylarda etkisi uzun zamandır bilinmektedir. Yeni araştırmalar, bu ikisine B vitaminlerini de eklemektedir. E vitamini eksikliğinin, erkek hayvanlarda kısırlığa ve gebe dişilerde embriyon gelişmesinin yavaşlamasına yol açtığı gösterilmiştir. B vitaminleri azlığı, cinsel hücre büyümesini, çiftleşme isteğini, embriyon gelişmesini, emzirmeyi ve annelik içgüdüsünü etkiler. Dr. R. Hertz, bu etkilerde B vitaminlerinin payı olduğunu açıklamaktadır.

Karaciğer ve İç Salgı Bezleri

Karaciğerde B vitaminleri, bedenin öbür dokularına oranla daha çok birikmiştir. Karaciğerin sayısız görevleri içinde, iç salgı bezleriyle ilgili olan önemli bir tanesi, cinsel bezleri uyaran hormonlar arasında dengeyi sağlamaktır. Her bireyde adrenaller iki çeşit hormon çıkarırlar; androgenic «erkeklik özelliklerini çoğaltan ve kuvvetlendiren» ve örtrojenik «dişilik özelliklerini uyaran» hormonlardır. Her iki hormonun azlığı halinde karaciğer hareketsiz kalır. Deney hayvanlarında, B vitaminleri ve özellikle B-1 ve B-2 eksikliği, karaciğerin (etkili olmayan östrojenler) şeklinde kendini gösteren bozukluğuna sebep olurlar, fakat bu durum androjenlere etki etmez. Bazı doktorlar, aybaşı devresinden önceki gerilim, fazla aylık kanama, hastalıklı akıntılar ve göğüslerde kistler olması gibi durumlarda B vitaminlerinin başa rılı sonuçlar verdiğini rapor etmişlerdir. Williams ve arkadaşları, geçen savaş sırasında, Orta-Doğudaki savaş esirlerinde rastlanan aşırı büyümüş göğüs özelliğinin, yetersiz beslenmenin bir sonucu olabileceğini söylemektedirler. Çünkü bu durum, önemlice B-1 ve B-2 eksikliğiyle yakından ilgilidir.

İç salgı bezleri çalışması için de, vitamin-mineral amino grup asitler gibi, bütün besin maddelerinin gerekli olduğunu bir kez daha gördük. Bu ders, gerektiği kadar geniş anlatılamaz; çünkü özel beslenmeyle ilgilenenlerce iyi bilinmesine karşılık, milyonlarca okuyucu tarafından sıkıcı bulunmakta ve üzerinde durulmamaktadır. Önemli sonuç şudur ki, doğal besinlerden sağlanan besin maddeleri, tam bir sağlık için en güvenilir ve gerekli bir kaynaktır.

Bu yazımızda sizlere çocuklarda kemik gelişimi ile ilgili bilgiler derledik. Kemik gelişimine iyi gelen besinler, bebeklerde kemik gelişimi için ilaçlar ve daha birçok bilgiyi yazımızda bulabilirsiniz.

Çocuklarda Kemik Gelişimi

Kemiklerin en büyük görevi insanın hareketini sağlamaktır. Diğer yandan vücuda gerekli olan kalsiyumu ve içindeki ilikle kanın alyuvarlarım sağlaması yönünden de önemi büyüktür. Boy uzunluğu doğrudan doğruya iskeletle ilgilidir. Dolayısıyla hem insanın psikomotor davranışlarına elvermesi hem de bedence büyümenin temeli olarak kemiklerin büyümesini izlemenin eğitimde büyük önemi vardır.

Döllenmeden altı hafta sonra kemikleşecek olan ilk kıkırdak dokular görülmeye başlar. Doğumdan önce iskeleti meydana getirecek olan kemiklerin bazıları oldukça sertleşmiş ve bazıları ise kıkırdak haline gelmiştir. Yaş ilerledikçe kıkırdak dokular sertleşmeye başlar. Kemikler iç hücrelerinin büyümesi veya çoğalmasından daha çok kemiğin dış kenarlarına eklenen hücrelerle büyürler. Kemiklerin tam olarak biçimlenmesi ve sertleşmesi yirmi yaşlarına kadar devam eder.

Bebeklerde Kemik Gelişimi

İlk çocukluk çağında, henüz sertleşmediğinden, yanlış duruşlarla veya sıkıştırmalarla kemiklerin biçimi kolaylıkla bozulabilir, buna karşılık esnek olduğu için daha zor kırılırlar. Kemiklerin biçiminin bozulma tehlikesi ortaokul çağlarına kadar kendini gösterir.

Röntgen ışınları ile kemikler üzerinde yapılan incelemeler, geçmiş yıllarda insanın geçirdiği hastalıkların, metabolik bozuklukların ve gıdasızlıkların kemiklerde izler bırakabildiğini göstermektedir. Böylece beden büyümesindeki duraklamalar kemiklerin incelenmesi ile de anlaşılabilmektedir.

İlkokul çağına gelen çocukların henüz daha bilek ve parmak kemikleri ince işleri yapabilecek olgunluğa ulaşamamıştır. Bel, kol, bacak kemikleri ağırca işleri yapacak durumda değildir. Bu yüzden birinci sınıftaki öğrenciler küçük el işlerini, incelik isteyen ödevleri, yapmada güçlük çekerler. Bunun yanında kemiklerin ağırlığına dayanamayacağı veya biçiminin bozulmasına sebep olacağı işler de çocuklarca zorlukla yapılır.

Kemiklerin büyümesindeki bireysel farklılık, boyca büyümede olduğu gibi, oldukça büyüktür. Kızlar ve erkekler arasında da farklılık bulunmaktadır. Genel olarak kızların kemiklerinin büyümesi yaşıtları erkeklere oranla, özellikle ilkokulun son yıllarına doğru hızlanmaktadır.

Çocukların kemiklerinin büyümesi ile dişlerinin büyümesi arasında oldukça yüksek bir korelasyon vardır. Buna dayanarak çocukların kemiklerinin büyümesini, dişlerinin büyümesine, süt dişlerinin yerini asıl dişlerinin almasına bakarak izlemek mümkündür.

Gelişim Süreçleri

Çocuğun doğumundan 5-8 ay sonra alt ve üst çenedeki orta ön dişlerinin çıktığı görülür. Hemen bunların arkasından 11 inci aya doğru da yan ön dişler çıkmaya başlar. Birinci yaşın sonlarına doğru ön dişler tamamlanmış olur. Bu dişler 6-9 yaşları arasında düşerek yerlerine asıl dişler gelmeye başlar. Köpek dişleri doğumdan sonra 16-20 aylıkken çıkar, 9-12 yaşlarında yerini asıl dişlere bırakır. ilk azı dişleri doğumdan 16 ay sonra görülür, 30. aya doğru tamamlanır. Bunların yerine asıl dişlerin çıkması 10-13 yaşları arasında olur.

İki buçuk yaşına kadar süt dişlerini tamamlayamayan çocuklar kemiklerinin gelişimi bakımından geride, bu yaştan önce süt dişlerini tamamlayan çocuklar da o oranda ileride olurlar. Süt dişlerini 13 yaşına kadar dökmeyen öğrencilerde de kemik gelişimi oldukça geri demektir. Süt dişlerini daha önce dökenler ise aynı oranda kemik gelişiminde ileridirler. Ancak, yine her çocuğun kendine özgü bir diş gelişimi olduğunu unutmamak gerekir.

Diş bakımı dişlerin çürüyerek erken dökülmesine engel olmaktadır. Yine beslenmenin ve sağlık şartlarının kemiklerin büyümesine etki yaptığını da unutmamak gerekir. Bunun yanı sıra kalıtımın kemiklerin büyümesine, özellikle dişin yapısına büyük etkisi bulunmaktadır. Dişleri koruma alışkanlığının küçük yaşlardan itibaren çocuklarda yerleşmesi gereklidir.